Home>Warmtepomp>Hoe werkt een warmtepomp

Hoe werkt een warmtepomp?

Leestijd:
4 minuten
Laatste update:
14 feb 2022

Een warmtepomp maakt gebruik van (gratis) energie uit de omgeving, bijvoorbeeld uit de lucht, de bodem of uit het grondwater. Er is altijd warmte in deze bronnen aanwezig, maar we kunnen de temperatuur hiervan nog verhogen, zodat de warmte bruikbaar is om ons huis of ons tapwater te verwarmen.

De werking van een warmtepomp stapsgewijs uitgelegd:

  1. Een vorstvrije vloeistof stroomt door een buizensysteem.
  2. Het buizensysteem wordt blootgesteld aan buitenlucht, grondwater of aardwarmte.
  3. De vloeistof in de buizen is kouder dan de omgevingstemperatuur, waardoor de vloeistof opwarmt (ook bij lage temperaturen).
  4. De gewonnen warmte wordt vervoerd naar een ander buizensysteem met koelvloeistof (met een kookpunt lager dan 0 graden Celcius).
  5. Deze koelvloeistof absorbeert de warmte, gaat koken en zal daarna verdampen.
  6. Met behulp van een compressor wordt de druk op de damp verhoogd, waardoor de temperatuur stijgt.
  7. De damp is nu heet genoeg om het verwarmingswater of tapwater van de woning te verwarmen.
  8. De druk op de gebruikte koelvloeistof wordt door middel van een expansieventiel verlaagd. Hierdoor zakt de temperatuur van de koelvloeistof snel en kan de cyclus herhaald worden.

Welke types warmtepompen zijn er?

  • Hybride warmtepomp (lucht-water)
  • Lucht-lucht warmtepomp
  • Lucht-water warmtepomp
  • Water-water warmtepomp
  • Bodem-water warmtepomp

Er zijn verschillende types warmtepompen. Ze hebben allemaal hun eigen werking, voor- en nadelen:

Werking hybride warmtepomp

De hybride warmtepomp is een combinatie tussen een lucht-water warmtepomp, gekoppeld aan een cv-ketel. De hybride waterpomp onttrekt warmte uit de buitenlucht en helpt de cv-ketel om het verwarmings- en tapwater in huis te verwarmen.

Op koude dagen is de cv-ketel nog steeds nodig om de woning te verwarmen. Voordeel van dit systeem is dat het goedkoop in aanschaf is en gemakkelijk te installeren is. Nadeel van deze warmtepomp is dat je op koude dagen nog steeds voor een deel gebruik moet maken van de cv- ketel.

Voordelen

  • Relatief goedkoop
  • Eenvoudige installatie
  • Ook te gebruiken als airco
  • Te koppelen aan bestaande cv-ketel
  • Subsidie beschikbaar

Nadelen

  • Op koude dagen bij-verwarming van cv-ketel nodig
  • Laag rendement

Werking lucht-lucht warmtepomp

De lucht-lucht warmtepomp bestaat uit twee onderdelen: een buitendeel en een binnendeel. Het buitendeel zuigt de buitenlucht aan en onttrekt warmte uit de lucht. De pomp verhoogt de temperatuur van deze warmte volgens de eerder uitgelegde cyclus. Het binnendeel blaast de verwarmde lucht de woning in. Een lucht-lucht warmtepomp is vergelijkbaar met een airco. Je kunt meerdere binnendelen koppelen aan hetzelfde buitendeel, zodat je meerdere kamers kunt verwarmen.

Voordeel van dit systeem is dat het relatief goedkoop is in aanschaf en gemakkelijk te installeren is. Nadeel van dit systeem is dat je een constante luchtstroom in je woning hebt (dit wordt wel eens als onprettig ervaren) en dat je op koude dagen moet bij-verwarmen met de reguliere verwarming.

Voordelen

  • Relatief goedkoop
  • Eenvoudige installatie
  • Ook te gebruiken als airco
  • Meerdere binnen-units te koppelen aan de buiten-unit

Nadelen

  • Constante luchtstroom in huis
  • Op koude dagen niet krachtig genoeg, dus bij-verwarming nodig
  • Geen subsidie beschikbaar

Werking lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp onttrekt warmte aan de buitenlucht. De temperatuur van deze warmte wordt met behulp van een compressor verhoogd tot een temperatuur die heet genoeg is om te gebruiken in huis. Een volledig elektrische lucht-water warmtepomp vervangt de cv-ketel en verwarmt het water in de vloerverwarming of radiatoren. Ook tapwater wordt verwarmd door de lucht-water warmtepomp.

Voordeel van deze pomp is dat deze energiezuinig en milieuvriendelijk is, omdat het driekwart van zijn energie uit de natuur haalt en de cv-ketel vervangt. Nadeel van deze pomp is dat het rendement afhankelijk is van de buitentemperatuur. Onder drie graden Celsius gaat het rendement fors omlaag. Ook hangt er een stevig prijskaartje aan een volledig elektrische lucht-water warmtepomp.

Voordelen

  • Energiezuinig
  • Ook te gebruiken als airco
  • Vervangt de cv-ketel dus gasloos verwarmen mogelijk
  • Subsidie beschikbaar

Nadelen

  • Bij lage buitentemperatuur, laag rendement
  • Stevig prijskaartje

Werking water-water warmtepomp

Een water-water warmtepomp onttrekt zijn warmte aan het grondwater. Er wordt een put geslagen van waaruit er grondwater wordt opgepompt. De diepte van de put is afhankelijk van de bodemsamenstelling en deze kan zo’n 25 tot 200 meter diep zijn.

De warmte uit het opgepompte water wordt onttrokken, waarna de temperatuur verhoogd wordt. De ontstane warmte wordt afgegeven aan het water dat je gebruikt voor de centrale verwarming of voor het verwarmen van tapwater. Het afgekoelde grondwater stroomt via een andere put weer terug.

Voordeel van dit systeem is dat het rendement behoorlijk hoog is, omdat grondwater een constante temperatuur heeft. Nadeel is dat het boren en slaan van putten zeer hoge kosten met zich meebrengt.

Voordelen

  • Energiezuinig
  • Hoog rendement
  • Vervangt de cv-ketel dus gasloos verwarmen mogelijk
  • Subsidie beschikbaar

Nadelen

  • Hoge kosten
  • Ingrijpende installatie

Werking bodem-water warmtepomp

Deze warmtepomp haalt zijn warmte uit de grond. In de grond bevindt zich aardwarmte. Hiervoor wordt een buizensysteem in de grond gebracht, waarmee de aardwarmte uit de aarde onttrokken wordt. De aardwarmte wordt vervolgens verhoogd in temperatuur. Hiermee kun je het tapwater verwarmen of gebruiken voor de radiatoren of vloerverwarming.

Voordeel van de bodem-water warmtepomp is dat het rendement bij deze pomp hoog is. Nadeel is dat het een intensieve en kostbare klus is om het systeem aan te leggen.

Voordelen

  • Energiezuinig
  • Hoog rendement
  • Ook te gebruiken als airco
  • Vervangt de cv-ketel dus gasloos verwarmen mogelijk
  • Subsidie beschikbaar

Nadelen

  • Hoge kosten
  • Ingrijpende installatie

Wil jij weten of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp en wat dit gaat kosten? Vraag nu een gratis adviesgesprek aan met een installateur. Via onze gratis offerte dienst kom je eenvoudig en snel in contact met betrouwbare vakmensen in jouw regio, gratis en vrijblijvend. Start jouw gratis offerteaanvraag hier.

Hoe werkt een warmtepomp met aardwarmte?

De aarde wordt verwarmd door de zon en slaat deze warmte op. In de winter is het onder de grond warmer dankzij de hitte binnenin de aarde. Op een diepte van vijftig meter heeft de aarde een constante temperatuur van 10°C.

Er wordt een buis in de bodem geplaatst, waarin (in een gesloten circuit) koelvloeistof stroomt. Deze buis met koelvloeistof onttrekt de warmte uit de aarde en via een verdamper komt deze in de warmtepomp terecht. Hier wordt de warmte via een compressor verhoogd qua temperatuur, waarna het geschikt is om tapwater het huis te verwarmen. De koelvloeistof koelt daarna weer af en kan dan weer opnieuw gebruikt worden om aardwarmte uit de bodem te onttrekken.

Hoe werkt een warmtepomp cv?

Een warmtepomp cv werkt middels een combinatie tussen een cv-ketel en een lucht-water warmtepomp. Dit wordt een hybride warmtepomp genoemd. De werking lees je hieronder.

Hoe werkt een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp werkt in principe als een lucht-water warmtepomp die gekoppeld is aan de cv-ketel. De hybride pomp onttrekt zijn warmte dus aan de buitenlucht. Deze warmte wordt door middel van koelvloeistof en een compressor zo heet gemaakt dat het water voor de radiatoren, vloerverwarming of tapwater kan verwarmen.

Bij lage buitentemperaturen neemt de cv-ketel de verwarming van het huis over. Omdat heel veel bestaande huizen zijn aangesloten op het aardgasnet is een hybride warmtepomp een goede optie. Er hoeven namelijk geen extra leidingen en dergelijke worden aangelegd.

Hoe werkt een warmtepomp als het vriest?

Als het vriest, kan de warmtepomp gewoon zijn werk blijven doen. De koelvloeistof (koudemiddel) die in het apparaat zit, verdampt al bij een hele lage temperatuur en kookt bij -48°C. Ook bij lage temperaturen blijft de koelvloeistof dus gewoon warmte verdampen. De meeste warmtepompen werken nog bij een temperatuur van -20°C.

Het is wel zo dat een warmtepomp op koude dagen een minder hoog rendement heeft dan op warmere dagen, omdat het meer energie nodig heeft om de warmte verder te verwarmen. Warmtepompen die aardwarmte gebruiken of warmte halen uit grondwater, kennen dit ‘probleem’ niet, omdat de bron in dit geval altijd een constante temperatuur heeft.

Kan een warmtepomp ook koelen?

Sommige warmtepompen kunnen ook koelen. We bekijken het per type warmtepomp:

  • Bij een lucht-lucht warmtepomp kun je het systeem omschakelen van verwarmen naar koelen. Deze optie moet dan wel op de warmtepomp aanwezig zijn en dat is niet bij alle warmtepompen het geval. Deze manier van koelen kost wel energie;
  • Een lucht-water warmtepomp kan warmte uit de woning halen door het buitendeel van de pomp te laten draaien. In principe is dit dezelfde werking als die van een koelkast. Ook deze manier van koelen kost wel de nodige energie;
  • Een bodem-water warmtepomp kan heel simpel koelen door de aardwarmte niet te verwarmen. Aardwarmte is ongeveer tien graden Celsius en daarmee kouder dan de buitenlucht op warme dagen. Je hebt alleen maar pompenergie nodig om het water rond te laten stromen tussen de bodem en het afgiftesysteem. Deze manier van koelen is zeer voordelig, omdat het weinig energie kost.
Warmtepomp

Kosten

€ 3.000 - 15.000

i

Dit zijn de kosten van een hybride- of lucht-water- of lucht-luchtwarmtepomp. Bodemwarmtepompen zijn duurder, namelijk €15.000 tot 25.000.

Subsidie

€ 1.950 - 5.100

i

De subsidie is afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen.

Klik hier voor meer info

Besparing

10 - 30%

i

Met een warmtepomp wordt er minder, of zelfs geen gas verbruikt voor verwarming. De elektriciteitskosten stijgen wel.

Gemiddeld wordt er 10 tot 30% bespaard op energiekosten.

TVT

5 - 15 jaar

i

De terugverdientijd is van veel factoren afhankelijk. Een hybride warmtepomp is sneller terugverdiend dan een bodemwarmtepomp.

50%
CO₂ impact
i

Een warmtepomp bespaart veel gas, maar verbruikt ook veel stroom. De totale CO₂ uitstoot voor het verwarmen van je woning wordt met een warmtepomp tot 50% lager, zo voorkom je jaarlijks tot 1.400 kg CO₂ uitstoot. Inschatting besparing: gasverbruik (1.500 m³) x uitstoot (1,89 kg CO₂/m³) x 50% = 1.417 kg CO₂/jaar.

Deze besparing staat per jaar gelijk aan:

7.577 km met de auto

141 spijkerbroeken

59 bomen planten

Leestijd
4 minuten
Datum
14 feb 2022

Ook besparen met een warmtepomp?

Ontvang tot 4 offertes

Gratis en vrijblijvend

Lokale installateurs

Gratis offertes ontvangen

Ook interessant voor jou

Wat is een warmtepomp?

Lees meer

Hoe werkt een warmtepomp?

Lees meer

Kosten van een warmtepomp

Lees meer

Warmtepomp subsidies

Lees meer

Het kopen van een warmtepomp

Lees meer

Heb je een vraag voor ons?

Aanhef*

Voornaam*

Achternaam*

Emailadres*

Bericht*

Door op "verstuur bericht" te klikken ga je akkoord met de algemene voorwaarden.

duurzaamheidsvergelijker logo

Via dit contactformulier kun je ons een vraag stellen. Wij proberen je vraag binnen één werkdag te beantwoorden.

Om offertes aan te vragen, gebruik je de offerte tool. Klik op onderstaande knop om je offerte-aanvraag te starten.

Offertes aanvragen
Omhoog